Ons kleuteronderwijs

Bij de groepen 1 en 2 op basisschool t’ Palet in Leusden zijn de kinderen aan het werk. De een is bezig met zelfgekozen taakwerk , een ander speelt in de huishoek en weer aan ander is zelfstandig aan het knutselen. Sommige kinderen werken op de gang met constructiemateriaal of in de bouwhoek. Het valt meteen op hoe zelfstandig de kleuters al zijn. Eén van de speerpunten van de leerkrachten is hier: “Wij doen niets wat het kind ook zelf kan en dat is veel!” zo hangt er bij binnenkomst een dagplanning, waaraan ze kunnen zien hoe de dag gaat verlopen.

In de ochtend wordt er meestal gestart met een inloop. De dag ervoor wordt deze door de kinderen zelf klaargezet. De klas is verdeeld in niveaugroepen en elke groep werkt op eigen niveau met zelf gekozen materiaal of door de leerkracht gekozen. Groep 2 werkt af en toe met een torenblad met door de leerkracht geselecteerd ontwikkelingsmateriaal . Voor kinderen die in ontwikkeling al ver zijn is er de mogelijkheid te werken met smartgames en specifieke opdrachten. Ze kiezen zelf van dit blad welk spel ze gaan doen en als het af is en door de leerkracht bekeken plakken ze er een sticker op. Omdat de kinderen zelfstandig aan het werk zijn, biedt dit gelegenheid voor de leerkracht om gedifferentieerd te werken. Dit kan in een kleine kring of één op één met een leerling.

Na de inloop komen we samen in de kring. Gedurende de dag zijn er steeds korte kringmomenten waar activiteiten in worden aangeboden. De activiteiten zijn gekoppeld aan het thema van die periode. In de ochtend wordt er gekeken welke dag het is. De dagen van de week hebben allemaal hun eigen kleur. In de klas hangen verschillende lijsten waar de kinderen kunnen zien wie naast de leerkracht mag zitten, wie hun maatje is, wat het doel is van de week (waar letten we samen op). Verder hangen er lijsten waar ze op kunnen zien wie van de kinderen hen kan helpen met bv. het dichtdoen van je knoop, je rits dicht maken en je veters strikken. Zo weten ze aan wie ze dit kunnen vragen.

‘t Palet maakt deel uit van een integraal kindcentrum, bij de kinderopvang en de peutergroepen worden bijvoorbeeld dezelfde kleuren voor de dagen gebruikt. Naast de kleuren hebben wij ook dezelfde thema’s. Veel regels en afspraken zijn afgestemd met elkaar. Dit is bij de overgang naar de basisschool een groot voordeel. Daarnaast organiseren we activiteiten samen zoals: voorlezen, buiten spelen, samen gymmen of het inhuren van een mobiele kinderboerderij bij het thema dieren.

Alle kinderen hebben op ‘t Palet een maatje, deze wisselt per week. In de kring zit je naast je maatje, je loopt samen in de rij en je doet coöperatieve opdrachten samen. Eén keer per week werk je samen met je maatje met het ontwikkelingsmateriaal tijdens “Maatjeswerk”.

Spelen staat hoog in het vaandel, er wordt niet met methodes gewerkt en er wordt veel vanuit het kind gewerkt aan de hand van thema’s. Ieder thema loopt van vakantie tot vakantie en start met een leuke groepsdoorbrekende activiteit, zoals een voorstelling. Naast een opening hebben ook alle thema’s een passende afsluiting.

Samen met de kinderen worden de thema’s opgebouwd; Wat willen ze graag in de hoeken? Wat willen ze leren? Wat hebben we nodig? Hoe komen we daaraan? Hoe maken we dat? De betrokkenheid van de kinderen is op deze manier groot.

De thema’s hebben een opbouw; er wordt gestart met een oriëntatieperiode, hierin maken we kennis met het onderwerp, worden er diverse technieken aangeboden op het gebied van motoriek en worden de hoeken opgebouwd. Na de oriëntatieperiode krijgen de kinderen twee weken de tijd om “Taakwerk” te doen, dit kan van alles zijn . Ze zijn te plannen op het planbord. Groep 1 heeft vier taakwerkjes en groep 2 heeft vijf taakwerkjes. De kinderen plannen zelf of ze op een dag een werkje gaan doen of vrij gaan spelen. Aan het einde van de periode wordt er van de kinderen verwacht dat alle taakwerkjes gemaakt zijn. Het is bijzonder om te zien hoe snel kinderen dit door hebben en hoe goed ze in staat zijn zelf keuzes te maken en om te plannen. Is een taakwerkje klaar, dan evalueert het kind zijn werk. Dit gebeurd door middel van een smiley. De leerkracht bespreekt geregeld met het kind de gekozen smileys.

Tijdens het spelen en werken wordt er gewerkt met een kleurenklok en een ketting. Gedurende de oranje tijd werkt het kind aan zijn taakwerk of aan de eerste keus. Wordt de tijd geel dan kun je iets anders kiezen en doet de leerkracht een ketting om. De kinderen weten dan dat ze de juf dan in principe niet storen. Zij moeten zelf, of met hun maatje hun “probleem” oplossen. De kinderen leren omgaan met uitgestelde aandacht. Dit geeft de leerkracht de gelegenheid om aandacht te besteden aan een groepje kinderen of aan een individueel kind. De tijd wordt ook besteed aan het observeren van de kinderen.

Na het spelen en werken wordt er samen opgeruimd. De maatjes hebben dan een “Cheftaak”. Ze zijn gedurende een week verantwoordelijk voor bijvoorbeeld; het netjes houden van de kasten, het slijpen van de potloden, het leegmaken van het planbord, de plantjes water geven, de stoelen aanschuiven of op tafel zetten etc. Op deze manier zijn we samen verantwoordelijk voor het netjes houden van de klas.

Op het ‘t Palet wordt er samen gegeten, wanneer het tijd is pakken ze zelf hun eten en drinken uit hun tas en zoeken een plekje aan tafel. Tijdens de blauwe tijd (10 min) wordt er in stilte gegeten. Dit is een rustmoment in de drukke dag en geeft kinderen de tijd om zonder afleiding rustig te eten. Daarna heb je nog de tijd om verder te eten. Na de lunch maken de kinderen zelf de tafel schoon.

Iedere week maken wij gebruik van het reflectiekastje. Wij reflecteren dan op een activiteit, een les, de dag of op een gebeurtenis. We reflecteren aan de hand van vaste kaartjes die worden getrokken d.m.v. een dobbelsteen. Op de kaartjes staan uiteenlopende vragen die betrekking hebben op de Dalton kernwaarden.

Onze ervaring is dat door het Dalton onderwijs kinderen veel verantwoordelijkheid ervaren binnen een duidelijke structuur en dat kleuters heel veel zelfstandig kunnen.